Αρχικά θα πρέπει να απαντήσουμε στο τί είναι Τέχνη;
Ίσως η μεγαλύτερη γοητείας της τέχνης, είναι ότι δεν μπορεί να εκφραστεί απολύτως με λόγια.Τα λόγια θα στερούσαν την γιγαντιαία της διάσταση, όμως επιτρέψατε μου να κάνω μια προσπάθεια.
Είμαι σίγουρη πως όλοι κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν ανατριχιάσει ασυναίσθητα, με ένα τραγούδι, έναν πίνακα ζωγραφικής, ένα στίχο από ένα βιβλίο, ένα κτίριο σπάνιας αρχιτεκτονικής, μια αιθέρια κίνηση κάποιου χορευτή, ένα σάλτο κάποιου ακροβάτη, ένα δάκρυ ενός παλιάτσου, μια κορώνα μιας ντίβας της όπερας, Αυτό θα μπορούσε να το ονομάσει κανείς τέχνη. Τόσο απλά.
Αναμφισβήτητα μιλώντας για τη τέχνη, δεν μπορούμε να απομονώσουμε το βιωματικό μας πεδίο σε σχέση μ’αυτήν. Η τέχνη είναι σε μεγάλο βαθμό προσωπική υπόθεση του καθενός. Απαιτεί να εμπλακείς με κάποιον τρόπο για να μπορέσει να εισχωρήσει με τα ζωοδόχα της πλοκάμια εντός σου, και να σε κατακτήσει ! Απαξ και της παραδοθείς, παραμένεις δέσμιος της για πάντα !
Ισως η πιο προσωπική ερμηνεία που μπορώ να δώσω είναι ότι η τέχνη είναι κάτι το υπερβατικό που δε συλλαμβάνει το μυαλό , και που παρουσιάζεται ξαφνικά μπροστά σου κάνοντας σε να σαστίζεις ! Είναι το…Απερινόητο που λέει ο συγγραφέας Δημήτρης Δημητριάδης. Πιο ειδικά, ακούς μια σονάτα του Μπετόβεν, ή μια πενιά του Τσιτσάνη, και ώ εκ του θαύματος, σκίρτησες ! Αυτό το αναπάντεχο σκίρτημα την ώρα που κοίταξες για πρώτη φορά κάποιο πίνακα ( θα πω M, Chagall λόγω αδυναμίας ) και κεί που θα μετέφερες το βλέμμα σου αλλού, δεν μπορείς. Τα μάτια σου κόλλησαν εκεί. Ο πίνακας σε έχει μεταφέρει κάπου στο χωροχρόνο. θύτε εσύ δε γνωρίζεις που. Σε λίγα λεπτά επανέρχεσαι και συνεχίζεις την πορεία σου, λίγο διαφορετικός από πριν. Κουβαλάς ένα επιπλέον βίωμα, μια συγκίνηση άγνωστη προς εσένα και όμως παράλληλα τόσο οικεία. Είναι ολόδικό σου αυτό το βίωμα. Δεν το κάλεσες εσύ. Ηρθε απλά και σε συνάντησε και τώρα δεν είσαι ποτέ πια ίδιος. Στη συνέχεια θα επιθυμείς να αναζητήσεις κάποιο παρόμοιο βίωμα, γιατί αυτό σου προκάλεσε μια πρωτόγνωρη πληρότητα. Αυτή την αίσθηση πληρότητας θα αναζητάς για πάντα, αν ήσουν τυχερός να τη βιώσεις έστω και μια φορά.
Η τέχνη είναi πολύπλευρη, πολύχρωμη και μονόχρωμη, απούσα και παρούσα, σκοτεινή και φωτεινή, άγρια και γαλήνια, πλήρης και άδεια, υλική και άυλη, υπερκινητική και στατική, κραυγαλέα και σιωπηλή. Σε ποια διάσταση συναντάει τον καθένα μας, είναι εντελώς υποκειμενικό και εξαρτάται από πολλές συνιστώσες.
Ε λοιπόν, πολύ ωραία όλα αυτά. Ισως σωστά ίσως λάθος , όμως και αυτό μπορεί να είναι ένα έντονο χαρακτηριστικό της τέχνης. Το σωστό και το λάθος λιώνουν το ένα μέσα στο άλλο σα να κάνουν έρωτα, μεταλλάσσονται σε κάτι άλλο, και σε κάτι άλλο μέχρι να ξεχαστούν και οι ίδιες οι έννοιες. Η δουλειά της τέχνης δεν είναι να μας υπογραμμίσει τις έννοιες που ήδη γνωρίζουμε , αλλά να μας τις παρουσιάσει σε διαφορετικές εκδοχές τους.
Η δουλειά της τέχνης δεν είναι να μας καθησυχάσει, αλλά να μας ξυπνήσει από τους υπαρξιακούς μας θανάτους,
Η δουλειά της τέχνης δεν είναι να μας πει τις απαντήσεις αλλά να μας θέσει τα ερωτήματα.
Η δουλειά της τέχνης δεν είναι να μας χαιδέψει τα αυτιά, αλλά να μας τα τραβήξει.
Η δουλειά της τέχνης δεν είναι να προσπαθεί να είναι κατανοητή, αλλά να φιλοδοξεί να γίνεται καταλύτης των αισθήσεων μας..
Η τέχνη είναι καταφύγιο της πιο κρυμμένης γωνιάς του μυαλού μας.
Η τέχνη είναι συντροφιά μέσα στη μοναξιά του πλήθους.
Η τέχνη είναι η αρχή της διαδρομής.
Η τέχνη δεν είναι το τέλος.
Η τέχνη είναι το πριν και το μετά και το τώρα.
Η τέχνη είναι το φανάρι της ύπαρξης.
Η τέχνη είναι το ΑΑΑΑΑΑ που αρθρώνεις όταν την συναντάς.
Η τέχνη είναι το ξυπνητήρι σου.
Η τέχνη δεν είναι η πατερίτσα σου.
Η τέχνη είναι η παρέα σου.
Η τέχνη είναι έρωτας.
Η τέχνη είναι ανάσταση.
Η τέχνη είναι το ταξίδι.
Η τέχνη δεν είναι το αδιέξοδο, αλλά είναι το αδιέξοδο
Η τέχνη είναι άπληστη ερωμένη.
Η τέχνη είναι η τροφή σου
Η τέχνη είναι η πείνα σου.
Η τέχνη είναι η πείνα σου. Η τέχνη είναι η πείνα σου για να υπάρχεις.
Ομως που χωράει η τέχνη σήμερα ?
Ο σύγχρονος άνθρωπος διαθέτει πολλά χαρακτηριστικά σε υπερθετικό βαθμό : προβληματισμένος, πολυάσχολος, φιλόδοξος, πληροφορημένος, εκτεθειμένος. Η τέχνη δεν του φαντάζει τόσο δελεαστική ή μυστηριώδης, αφού ο σκληρός δίσκος τους εγκεφάλου του είναι υπερπλήρης από οπτικοακουστικού υλικό, οπότε ίσως και στη συνείδηση του, και με τους ρυθμούς πυο αντιλαμβάνεται τον κόσμο,η τέχνη είναι κάτι σαν διαθέσιμη ερωμένη, που δεν χρειάζεται να την διεκδικήσει.
Και όμως, αν ήταν έτσι δε θα υπήρχαν τόσες σχολές/εργαστήρια/σεμινάρια τεχνών σε όλο τον πλανήτη. Τι πάει να πει αυτό? Μα είναι ξεκάθαρο, ότι ο σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να μην καθρεφτίζει το αφιερωμένο κοινό του παρελθόντος, που σίγουρα ακόμη ευτυχώς υπάρχει, όμως έχει ανάγκη ο ίδιος να παράξει τέχνη. Τα υπαρξιακά του ερωτήματα μπορεί να μην διαθέτουν πια κανένα βάρος ή προβληματισμό στη συνείδηση του όμως, απ ότι φαίνεται, έχει ανάγκη να μάθει να εκφράζεται καλλιτεχνικά είτε αυτό ονομάζεται θέατρο, φωτογραφία, ποίηση, κινηματογράφηση, συγγραφή, ζωγραφική , κεραμεική κα. Εχει ανάγκη να θεραπευτεί μέσα από την τέχνη, να εξερευνήσει τον κόσμο μέσα από τη ματιά της, να αποκαλύψει πλευρές τους εαυτού του, να σπρώξει τα όρια του, να ξεχαστεί, να ξεχάσει, να ξαναθυμηθεί, να γαληνέψει, να απογειωθεί, να λυτρωθεί.
Δε χρησιμοποιώ τη φράση “το έχει ανάγκη “ αβιάστα και τυχαία. Η τέχνη μπορεί να χωράει στη ζωή μας σε πολλές μορφές , και όχι απλά σα φιλοδοξία. Οι νέες τεχνολογίες μπορεί να έχουν εφεύρει ένα καινούργιο μοντέλο ανθρώπου που διαθέτει εύκολη πρόσβαση στη γνώση, ευκολία στην πολιτικοποίηση μέσω του πληκτρολογίου, φλερτ εξπρες, παρόλα αυτά, κάποιες ανάγκες της ψυχής , οδηγούν ακόμη τον άνθρωπο στην εξερεύνηση των μυστηριώδη υδάτων της τέχνης, και αυτό είναι ανακουφιστικό, γιατί ο άνθρωπος ( άνω + θρώσκω = κοιτάω ψηλά ) μόνο μέσω της τέχνης μπορεί να παραμένει άνθρωπος…….
Γιατί η τέχνη είναι το …….Απερινόητο !
